Wspaniałe Stulecie Wiki
Advertisement

Imperium Osmańskie(również:Imperium Ottomańskie) - Państwo na Bliskim Wschodzie w Azji mniejszej, założone i rządzone przez dynastię Osmanów (Turkowie Osmańscy). Było to państwo tureckie jednak całkowicie odmienne niż dzisiejsza Republika Turecka. Państwo u szczytu potęgi miało swoje terytoria na trzech kontynentach, to jest w Azji,Europie i Afryce osiągając powierzchnię 5 200 000 mln km². Stolicą Imperium od 1453 roku było miasto Konstantynopol (Stambuł), wcześniej w latach 1365-1453 miasto Edirne ( dawny Adrianopol) a także Bursa i Söğüt. W Imperium najwyższą i niepodważalną władzę sprawował Sułtan zwany Padyszachem (z tur. padişah) był on także Kalifem Islamu. Rodzajem rządu czy rady doradczej Imperium była Wysoka Porta/Dywan której przewodnikiem był Wielki Wezyr a członkowie Wezyrami. Państwo Osmańskie było krajem pełnym brutalności i bezwzględnych mordów. Był to też kraj o agresywnej/ekspansywnej polityce zagranicznej. W serialu "Wspaniałe Stulecie" przedstawiono Imperium Osmańskie w okresie szczytu swej potęgi za panowania Sułtana Sulejmana Wspaniałego.

Powstanie i rozwój[]

Protoplastą rodu Osmanów był Osman I . Przewodził on plemieniu turków osmańskich którzy przywędrowali z Azji środkowej do Azji mniejszej na obszar zachodniej Anatoli, gdzie założyli malutkie księstwo,ze stolicą w Söğüt. Tereny Azji mniejszej były wówczas pod panowaniem turków Seldżuckich i Cesarstwa Bizantyjskiego.

Turkowie Osmańscy, szybko zaczęli się rozwijać i po klęsce Seldżuków opanowali całą Anatolię.

Przełomowym wydarzeniem w dziejach Państwa Osmanów jak i Europy oraz Świata było zdobycie ówczesnej stolicy Chrześcijaństwa wschodniego tzw. drugiego Rzymu czyli Konstantynopola przez turków pod wodzą Sułtana Mehmeda II Zdobywcy. We wtorek 29 maja 1453 roku upadło miasto Konstantynopol a w walkach ulicznych zginą ostatni cesarz Cesarstwa Bizantyjskiego ( Wschodnio Rzymskiego) niejaki Konstantyn XI Dragazes. Sułtan Memed II wjechał na koniu do wówczas największego Kościoła Chrześcijańskiego - Hagia Sophii (Kościół Mądrości Bożej) a w późniejszych latach przebudowano go na meczet (obecnie muzeum ). Od tego czasu Konstantynopol nazwany Stambułem był stolicą Imperium Osmańskiego. Upadek tego miasta jest często uznawany za koniec epoki Średniowiecza.

Do XV wieku Osmanowie władali całą Azją Mniejszą i większością Bałkanów. Stworzyli silne, scentralizowane państwo gdzie Sułtan miał bezwzględną władzę.

Zonaro GatesofConst

Sułtan Mehmed II wkracza do Konstantynopola(1453r.)

Szczyt potęgi[]

Imperium Osmańskie nieustannie się rozwijało, znacząco zwiększając swoje terytorium i stanowiąc poważne zagrożenie dla Chrześcijańskiej Europy. Okres największej świetności i potęgi nadszedł dla Imperium za panowania dziesiątego Sułtana dynastii Osmanów - Sułtana Sulejmana I Wspaniałego. Był on wybitnym władcą, sprawnym strategiem i człowiekiem inteligentnym. Prowadził liczne wojny dzięki którym kraj znacznie rozrósł się terytorialnie i wzbogacił. Sulejman był też mądrym prawodawcą, przeprowadził reformy wszystkich ważnych dziedzin życia państwowego m.in. administracji czy finansów. Dzięki jego zręcznej ale też ekspansywnej polityce zdołał wprowadzić Imperium Osmańskie do polityki Europejskiej i na nią wpływać. Za czasów Sulejmana relacje między Imperium Osmańskim a Rzeczypospolitą (Królestwem Polskim) były pokojowe i neutralne. Żona Sułtana słynna Hurrem pochodziła z terenów ówczesnego Królestwa Polskiego i jako wpływowa Sułtanka utrzymywała ożywione kontakty z Polskim dworem i Królem Zygmuntem I Starym. Sułtan Sulejman skutecznie rządził Imperium Osmańskim przez 46 lat. Za jego panowania w Imperium, wpływowa pozycję zajęły Sułtanki, okres "rządów Sułtanek" zapoczatkowała Sułtanka Hurrem. Nie były to jednak dobre zmiany z punktu widzenia państwa ponieważ prowadziło to do jego osłabienia. W wyniku brutalnych intryg, Sułtan pozbawił życia własnego syna, pretendenta do tronu i popularnego Księcia Mustafę. Skazał an śmierć także swojego przyjaciela i Wielkiego Wezyra Ibrahima. Ostatecznie władzę po Sulejmanie w 1566 roku przejął nieudolny Selim II. Od tego czasu znaczenie Imperium Osmańskiego powoli słabło.

Osłabienie i upadek[]

Na poczatku XVIII wieku Imperium Osmańskie było już znacznie osłabione. W 1703 roku władze stracił Sułtan Mustafa II a na tronie zasiadł Ahmed III który zapoczątkował erę Tulipanów czyli fascynację Europą i jej stylem oraz powrót do tradycji zdobnictwa Osmańskiego. Kraj ponosił coraz większe straty terytorialne zwłaszcza na Bałkanach w Europie. W 1683 roku, armia Turecka poniosła klęskę w Bitwie pod Wiedniem gdzie koalicji Chrześcijańskiej przewodził Król Polski i Wielki Książę Litewski Jan III Sobieski. Od tej chwili Imperium Osmańskie nigdy już więcej nie zagroziło Europie a chrześcijanie przystąpili do kontrofensywy. W 1914 r. wybuchła I wojna światowa a Imperium Osmańskie przystąpiło do niej po stronie Niemiec. W wyniku klęski państw centralnych w wojnie, Imperium pogrążyło się w chaosie. Ze słabości Imperium Osmańskiego skorzystali Grecy i mocarstwa Ententy. Dokonano "rozbioru" Turcji pozostawiając jej jedynie fragment Anatolii. Traktat pokojowy po I wojnie światowej podpisano z Imperium Osmańskim 10 Sierpnia 1920 roku w Sevres. Imperium Osmańskie zostało jednak tak bardzo upokorzone i zmniejszone terytorialnie iż powstał bunt przeciw decyzja traktatu.Mustafa Kemal na czele wojska wznowił działania wojenne i doprowadził do wyparcia z Turcji obcych wojsk. W tym samym czasie 1 Listopada 1922 roku obalono Sułtana Mehmeda VI i całkowicie upadł Sułtanat jako forma rządów, był to koniec 623 letniego panowania Osmanów w Turcji. 24 Lipca 1923 roku w Lozannie podpisano drugi traktat pokojowy w którym Turcja, odzyskała część utraconych obszarów. Proklamowano powstanie Republiki Tureckiej i zlikwidowano Imperium Osmańskie a Turcja stała się Republiką o ustroju demokratycznym wzorowaną na państwach Europejskich. Mustafa Kemala został okrzyknięty "Ojcem Tuków" z tur. Ataturk i przywódcą narodu oraz pierwszym prezydentem Turcji.

Dynastia Osmanów jednak przetrwała i po dziś dzień żyją jej przedstawiciele, obecnie od 2009 roku głową rodu Osmanów jest Bayezid Osman.

Advertisement